بهترین مجموعه فرهنگ لغات و اصطلاحات کوچه بازاری و عامیانه قسمت 141

چس و فس-اسباب خرده ریزه ی ناقابل-خرت و پرت

آب‌تنی(شناکردن (بیشتر به قصد تفریح و بازی))

دروغ دون-مطالب نادرست و سراسر دروغ
خلاف-جرم

تکیه کلام-آن چه که در موضوع اثری ندارد ولی پی در پی تکرار کنند

دو دوزه بازی-دو رویی-کلک زنی

خشکی-انعطاف ناپذیری-سخت گیری-حالت پوستی که آب و چربی خود را از دست داده است

چش شده ؟-او را چه شده است ؟

این خاکدان-دنیا
درچین و ورچین-جمع و جور کردن-مرتب کرد

تیر مالی-لاغر-باریک-ضعیف-دختر بلند بالا

افتادگی(پریشانی، احتیاج)

رنگ به رنگ شدن-از خجالت یا خشم سرخ و زرد و سفید شدن

بر انداز کردن-کسی یا چیزی را عمیقا
دل کسی خون بودن-سخت رنجیده بودن-بسیار اندوهناک بودن

خشک شدن قر در کمر-به پایان نرساندن خودنمایی و جلوه گری

خرج جیب-توجیبی-خرج غیر لازم

خودتراش-تیغی که می توان تیغه ی آن را عوض کزد
بخیه زدن-آجیده کردن-دوختن شکاف جامه یا تن
رسیدن به عرصه-بزرگ شدن-به سن پختگی رسیدن

رقاص خانه-دشنام گونه ای برای برخی جاها-جاهای بی حساب و کتاب و شلوغ و پلوغ

خوش پوش-شیک پوش-آن که همواره لباس تمیز و برازنده می پوشد

آب دندان خوردن-حسرت خوردن

دبه کردن-دبه در آوردن

 

 

د ِهه !-کلمه ای برای پرسش به معنی چرا چنین می کنی؟ چرا چنین می گویی؟ یا برای بیان اعتراض به کاری

جهل کردن-در انکار چیزی پافشاری کردن

 

خبرنگار-آن که برای روزنامه-مجله-یا رادیو و تلویزیون کسب خبر می کند

دامنی-پارچه ای که با آن دامن می دوزند

 

خایه-بیضه-جرات

پیر بی خواب-کسی که دیر یا کم بخوابد-کودک
 

ژست-طرز حرکت و رفتار شخص

آبدست-ماهر-استاد

ذِله شدن-ذله آمدن

برگ برنده-ورقی که با آن بتوان بازی را برد-وسیله ی اثر بخش

چشم غره رفتن-نگاه خشم آلود کردن

چله گرفتن-نگا. چله داری کردن

چنگول زدن-پنجه زدن

افت کردن(کاهش یافتن، کم شدن)

دزدکی-پنهانی-یواشکی-مخفیانه

پشت بند-به دنبال-در ادامه-چیزی که پس از چیز دیگری بنوشند یا بخورند

خیمه شب بازی-نمایش عروسکی-حیله و تزویر

چهره شدن-مورد توجه قرار گرفتن-گل کردن

 
دُهُل دریده-بی شرم-ناپارسا

چاک زدن-نگا. چاک دادن

دست به جیب-بخشنده-خرج کن

 

انداختنی(جنس نامرغوب)

 

حسرت به دل ماندن-به آرزوی خود نرسیدن
چشم ورقلمبیده-چشم بیرون زده

بد ریخت-بد شکل-بد هیکل-بد قواره

در و تخته-دو دوست خوب-زن و شوهر جور

اسم درگوشی-نام دوم فرد مسلمان که نام یکی از امامان است

به روز سگ افتادن-بدبخت و بیچاره شدن-به فلاکت افتادن

جیز کردن-سوراندن به زبان کودکان

ادب‌خانه-مستراح-طهارت‌خانه

جفت جنین-جفت نوزاد که پرده و غشای دور جنین است

آجیل مشکل‌گشا-آجیلی که برای گشایش کار می‌خرند و بین مردم متدین پخش می‌کنند

دخترکی-دوشیزگی-بکارت

آجیل دادن(رشوه دادن، حق و حساب دادن)

آشنا روشنا(دوست آشنا)

 

دیم کاری-کشاورزی دیم

 

 

برخورد کردن-تصادف کردن-دیدارکردن

رو به رو شدن-برخورد کردن-ملاقات کردن-مواجهه شدن

چشمک زن-نگا. چراغ چشمک زن

پرت شدن-دور افتادن از مطلب

آتو(بهانه، دستاویز، نقطه‌ضعف)

جگر-عزیز-عزیز دلم

چشم چشم را ندیدن-سخت تاریک بودن

پیر هافهافو-سخت پیر-پبری که دندان هایش ریخته است

از خجالت کسی در آمدن-محبت کسی را جبران کردن

 
افت کردن-کاهش یافتن-کم شدن

بار آوردن-تربیت کردن-ایجاد کردن-تولید کردن-نتیجه دادن-سبب شدن

تار-از محلی راندن

خوردن بلا به جان-اصابت بلا با جان

 

حساب بردن-پروا داشتن-اطاعت کردن
اختر در پیراهن کردن-بی قرار کردن
دخترینه-دختر-مونث
تمام عیار-کامل-خالص-بدون نقص

خُرخُر-آواز نفس شخص خوابیده
زیر بغل کسی هندوانه گذاشتن-کسی را به قصد دریافت چیزی بیش از اندازه ستودن

آتش‌پا-فرز و چالاک-بی قرار

پالان گذاشتن بر کسی-کسی را خر کردن-فریب دادن

آمد داشتن(فرخنده و میمون بودن)

زمین خوار-کسی که زنمین های بی مالک را تصاحب کند و به دیگران بفروشد

دست خوش !-آفرین

 

 

 

آخر و عاقبت(نتیجه‌ی خوب)

دوا به خورد کسی دادن-مسموم کردن-به زور به کسی دارو یا مشروب خوراندن

زبان تر کردن-سخن گفتن

در به دری-بی خانمانی-آوارگی

تاخت زدن-عوض کردن چیزی با چیزی

چاقوکشی-عربده کشی و حمله با چاقو

چوری-جوجه ی تازه از تخم درآمده

زوار-زه وار-چیزی شبیه به زه

چپه-کجی به یک سمت
چار دیواری-خانه

الف کوفی(چیز کج، آلت تناسلی)

جفت و جلا-تکاپو و تلاش-دوز و کلک

 

خورد دادن-درخیاطی کم کم قسمت اضافی را از بین بردن-به زور به کسی خوراندن

خود را شناختن-به حد بلوغ رسیدن
دماغ تیز داشتن-شامه تیز داشتن

بالای منبر رفتن پشت سر کسی-از کسی غیبت کردن-پشت سر کسی بد و بیراه گفتن

ریزه خورده-خرده ریزه-وسایل کم بهای خانه

اول دشت((نزد کسبه) نخستین فروش بامداد)

تو پر-دارای اطلاعات زیاد-آدم سنگین
 

از هفت خوان رستم گذشتن-موانع و مشکلات متعددی را پشت سر گذاشتن
دل و قلوه-احشای گاو و گوسفند
خارشک-مردم آزار-سادیست

خارج از حد-بیش از اندازه

حیدری و نعمتی-گروه های دشمن هم

رگ بسمل کسی خاریدن-در معرض خطر و مرگ قرار گرفتن

حمامی-گرمابه دار

حاجی لک لک-لک لک-شخص بلند قد

تظاهر نمودن-وانمود کردنف ظاهر سازی کردن

اشک تمساح-گریه ی دروغین

جوجه فکلی-تازه کار و نا آزموده

دُوال بازی کردن-حقه بازی کزدن-فریب به کار بردن

 

ته بندی-خوراک کمی که پیش از غذای اصلی می خورند

تخته گاز-با سرعت تمام راندن اتومبیل

افقی برگشتن-شهید شدن و روی دست‌ها تشییع شدن

زهره ترک شدن-زهره آب شدن
خدیجه خبرکش-خبر چین و دو به هم زن

خر با تشدید-بسیار احمق-الاغ تمام عیار

زیر گرفتن-زیر کردن

اجاق‌کور(نازا، بی فرزند)

پیش کرایه-کرایه ای که در مبدا پرداخت می شود

 

خرج کردن-هزینه کردن-صرف کردن

 

 

آبدوغ خیاری-بی ارزش-بی اعتبار

خیس کردن-ادرار کردن به خود
خاله قزی-دختر خاله-خویشان و بستگان
جان به عزراییل ندادن-بسیار بخیل بودن-دیر مردن-سخت جان بودن

از رو بردن(خجالت دادن، مقاومت حریف را در هم شکستن)

آدم بی‌معنی(آدم بی‌خود)

تخم حرام-حرام زاده-شرور-شیطان

تل و بل-جا به جا کردن-بالا و پایین کردن

تفنگ انداختن-تیراندازی با تفنگ

اشک کسی دم مشکش بودن(سخت زود رنج بودن، زود به گریه افتادن)

جُنگ-کتابی که نوشته های گوناگون از نویسندگان گوناگون در آن باشد

افتادن توی پوست کسی(کسی را وسوسه کرد)

زیر اخیه کشیدن-زیر فشار گذاشتن
دست را بند کردن-به کاری مشغول کردن
خوش خوشان کسی شدن-بسیار لذت بردن

دیوان کردن-انتقام گرفتن-قصاص گرفتن

زیر پاکشی کردن-از زبان کسی حرف کشیدن-کسب اطلاع کردن

ریش در دست کسی دادن-اختیار خود را به دیگری سپردن-کار خود را به دیگری واگذار کردن

بادمجان دور قاب چین-آدم چاپلوس-متملق-سبزی پاک کن
بیراهه-راه میان بر ولی دشوار

بالای چیزی پول دادن-برای چیزی پول خرج کردن

دوختن چشم-زل زدن-با دقت چیزی را نگاه کردن

جا رختی-چوب رختی-چیزی که رخت را به آن می آویزند

اهل کاری بودن-وارد بودن در کاری

خون جگر خوردن-رنج بسیار کشیدن-غم فراوان خوردن
نیروی انجام کاری را داشتن

به خود پیچیدن-ناخوش شدن-عتاب کردن
دوره کردن-درسی را دوباره و سه باره خواندن-حلقه زدن به دور چیزی یا کسی
دلچسب-دلپذیر-مقبول

پنجه ی ابوالفضل-ورقه ی برنجی یا نقره ای که به شکل کف دست و انگشتان بریده شده است

خبر چین-سخن چین-جاسوس

برداشت کردن-فهمیدن-گرفتن پول از حساب-درو کردن محصول کشاورزی

تخم طلا گذاشتن-کنایه از چیز گران بها آوردن-کار بسیار مهمی انجام دادن

ذوق کردن-خوش حال شدن-شاد شدن

چپی-مخالف حکومت-وابسته به چپ

پوست کلفت-سخت جان-مقاوم
 

خط آوردن-مدرک کتبی ارایه کردن

زین و یراق کردن-برای کاری آماده شدن-رفتن به جایی

خرسک-نوعی فرش

چپکی-از طرف چپ-خشم آلود

خدانگهداری کردن-خداحافظی کردن

اتر خان رشتی-آدم پرافاده

اِحلیل خوردن-فریب خوردن

چرکو-آدم کثیف

رگ زدن-بریدن شریان برای کشتن کسی

بی سکه کردن-بی ارزش کردن-بی اعتبار کردن

انگشت عسلی به‌دیوار کشیدن-هنگامه بر پا کردن-مردم را متوجه‌ی جایی کردن

زیر آب-مجرایی در ته مخازن آب برای خالی کردن آن ها

خر تو خر-پر هرج و مرج-بی نظم

 

جگرک-نگا. جغور بغور

دل کسی گرفتن-غمگین شدن-متاثر شدن

 

از آب کره گرفتن(از آب روغن گرفتن)

دق کردن-از غصه مردن
دیزی دِهناری-آدم بی ظرفیت و کم طاقت

به دندان کشیدن-خون دل خوردن-کاری پر زحمت انجام دادن

پت پت کردن-صداکردن فتیله ی چراغ بر اثر تمام شدن روغن آن

با نگاه کسی را خوردن-با چشم خریدار یا شهوانی به کسی نگریستن

درگیر شدن-گرفتار شدن-دچار آمدن-برخورد کردن
ترش ابرو-عبوس

پس دادن-خریده ای را به فروشنده باز گردانیدن-باز دادن چیزی که گرفته اند
ژورنال-مجله ی ویژه ی چیزی

داد سحن دادن-سخن رانی کردن-پر حرفی کردن-حق مطلب را ادا کردن
بچه افتادن-سقط شدن جنین

زد و بندچی-توطئه گر-ساخت و پاخت کننده

بر وفق-مطابق-موافق

پیراهن بیش تر پاره کردن-بیش تر تجربه داشتن

 
آش و لاش(به‌کلی متلاشی‌شده، له‌ولورده)

اَنف کسی معیوب بودن(ابله بودن، خل بودن)

بازپرس-کسی که از متهم پرس و جو می کند

بازار گرمی کردن-تعریف کردن از کالا برای فروختن آن

 
آگوز(لقب ریشخندآمیز برای مرد ریزنقش و متکبر)

داراشکنه-سمی قوی از گروه کلرور جیوه

 

آمادگی و شوق بسیار برای کاری داشتن

رو راست-پوست کنده-آشکارا-صریح-بدون ابهام

دخل و خرج کردن-درآمد بیش از هزینه شدن-سود بردن
دنده کج-کج خلق-یکدنده

حرص کسی را درآوردن-کسی را خشمگین کردن

حرام خور-کسی که پای بند به حلال و حرام شرعی نیست-کم فروش-ربا خوار

 

رو قوز آمدن-سر لج افتادن

جن بو داده-نوعی دشنام است
دراندشت-وسیع-بی سر و ته

 

از بای بسم الله تا تای تَمَت(از اول تا آخر، از سیر تا پیاز)

تسمه از کدوی کسی بیرون کشیدن-پاپیچ نشدن-دست برداشتن

دست شستن از چیزی-از چیزی دست کشیدن-از داشتن چیزی ناامید شدن

خرجی دادن-دادن پول لازم برای گذران روزانه

تیپا زدن-با نوک پا ضربه زدن

از دست کسی در رفتن-کاری را بی‌اختیار و ناخواسته انجام دادن

دست و دل باز-بخشنده-جوانمرد

زرتی-بی مقدمه-ناگهان -بدون مطالعه و تعمق

رنگ و وارنگ-رنگارنگ-به رنگ های گوناگون-از همه نوع

پای کسی جایی بند نبودن-هیچ اعتباری نداشتن

خوردن چیزی به چیزی-جور بودن چیزی با چیزی

خوش خوراک-نگا. خوش خور

زمین خوار-کسی که زنمین های بی مالک را تصاحب کند و به دیگران بفروشد

چِز دادن-روی آتش گرفتن پوست برای سوزاندن موها و پرها

خوش نقش و نگار-نگا. خوش نقش

رضایت دادن-در گذشتن از شکایت و دنبال کردن قضیه-قبول کردن

زر زر-صدای گوش خراش و یکنواخت-آواز گریه ی نامطبوع بچه

اوراق-قراضه-اسقاط-ازکارافتاده

پت پتی-موتور سیکلت

بور شدن-دماغ سوخته شدن-خجالت زده شدن

بِبُری-بمیری ! چقدر حرف می زنی !

جیک جیک-آواز پرندگان-سخنی که فهمیده نمی شود

چرب کردن-روغن یا کرم مالیدن

درو کردن-پشت سر هم با گلوله زدن و انداختن

آهنگ ریپ‌دار(آهنگی که یک ضرب آن کم باشد)

به پیش-فرمان نظامی برای حرکت سپاهیان به جلو

چِرت-حرف بی معنی و نامربوط

 

ته دیگ-برنج برشته شده و چسبیده به ته دیگ و یا چیزی که زیر برنج در ته دیگ بگذارند

جور شدن-اخت شدن-انس گرفتن-هماهنگ شدن
بی سایه سر شدن-بی صاحب ماندن-بیوه شدن
چوب چوبی-دیوار یا در مشبک و چوبی
حوصله ی سر خاراندن نداشتن-گرفتاری و کار زیاد داشتن

بیخ خِر کسی را چسبیدن-کسی را مقصر شناختن

اجل معلق(مرگ ناگهانی)

از حال رفتن(بی‌حال شدن، غش کردن)

خنگ خدا-نادان و کودن

دو لا پهنا-پارچه ای که عرض آن دو برابر عرض پارچه های معمولی است

زیر جلد کسی رفتن-کسی را فریب دادن-اغفال کردن

جاده صلف کن-کسی که موانع را از سر راه بر می دارد-آلت دست

استخوان‌فروش-ستایشگر آبا و اجداد

تکلیف شدن-به سن بلوغ رسیدن
آدم استخوان‌دار-کسی که اراده و پشتکار دارد
تو کله ی کسی کردن-چیزی را به سختی به کسی آموختن

دنیا دست کیست؟-پرسش از کسی که کاملن بی خیال و بی غم زندگی می کند

تو دلی-بره ای که هنوز زاده نشده و آن را از شکم مادرش درآورند

راست روده شدن-اسهال گرفتن

زود رس-آن چه که پیش از موقع مقرر به دست آید

 
 

ددر برو-نانجیب-زن بدکاره

ریش بابا-نوعی انگور درشت دانه

زود رنج-نازک دل-حساس

پف زدن-ورم کردن-بالا آمدن

پَخ دار-چیزی که تیزی لبه های آن گرفته شده باشد

آسمان را به زمین آوردن (دوختن)(کار شگفت‌انگیز کردن)

حق-باج سبیل-رشوه

روغن از ریگ کشیدن-کاری محال انجام دادن

 

دست فروشی-شغل دست فروش

جان دادن برای چیزی-برای چیزی سخت مناسب بودن

زبان فهم-کسی که مطلب یا سخنی را خوب در می یابد

تند رفتن-دور برداشتن-زیاده روی کردن-از حد خود تجاوز کردن

بستن خود به کسی-خود را به کسی منتسب کردن

 

با کسی ندار شدن-با کسی خودمانی

تک و توک-به ندرت-کمی

بد عنق-کج خلق-بد اخلاق

 

جا ماندن-فراموش شدن

بی می خمار بودن-نخورده مست بودن-برای انجام کاری آمادگی بسیار داشتن

از پیش بردن(با موفقیت انجام دادن)

خیر ببینی-دعایی است در حق کسی که کمکی کرده باشد

حواله ی روی یخ-نگا. حواله ی سر خرمن
باد زدن-با ایجاد جریان هوا خنکی یا اشتعال پدید آوردن
آب از سر گذشتن(کار از چاره و تدبیر گذشتن)

جز زدن-ناله و زاری کردن

آسمان با زمین دوختن-داشتن کمال مهارت در تیراندازی

آستین بر چشم گذاشتن-پنهان گریستن

ای داد بیداد(کلامی است که به‌هنگام حسرت و افسوس می‌گویند)

بازار کوفه- بازار شام

بار فروش-فروشنده ی میوه و خواربار در میدان

از جلوی کسی در آمدن-در برابر کسی مقاومت کردن

خالی کردن دل کسی-کسی را ترساندن

پنزر- پندر

 
خجالت زده-شرم زده-شرمگین
خرج-هزینه-پول مصرف روزانه ی خانواده

حق گرفتن-نگا. حق بردن

چشم از کاسه درآمده-چشم وزقلمبیده-چشم بیرون زدن

ژلاتین-ماده ای لزج و چسبنده که آن را از گلیسیرین و قند و آب و آمونیاک می سازند

خس و خاش-آشغال-خس و خاشاک
تخم چهارشنبه-حرم زاده-ناسزایی برای بچه های شریر

دست پیش را گرفتن-خود را محق وانمود کردن

آستین افشاندن(رقصیدن، انکارنمودن، انعام دادن)

ابریشم(زن نوازنده، مطرب)

به درد خوردن-مفید بودن-به کاری آمدن

تو سری خورده-آدم خوار و حقیر

باز نشسته ک-سی که بدلیل پیری و یا علل دیگر از کار کردن دست کشیده است و حقوقی دریافت می کند
 

زاپاس-ذخیره-یدک-آدم بی مصرف و زوار دررفته

باب دهان-موافق سلیقه-مطابق میل-خوشایند

ریش و پشمی به هم زدن-بالغ شدن-صاحب ریش و پشم شدن

بیگاری-کار اجباری و بی مزد

خط دادن-سرمشق دادن-فکر کسی را هدایت کردن

پاشنه کوتاه-کفشی که پاشنه ی کوتاه دارد

پول ساز-کسی که کارهایش موجب در آمدن پول بسیار شود

دلسرد-ناامید-مایوس

ژاندارمری-نهادی که عهده دار حفظ نظم و قانون در بیرون از منطقه های شهری است

به دق آوردن کسی-تا سر حد بیماری روحی یا مرگ کسی را رنج دادن

پالان گذاشتن بر کسی-کسی را خر کردن-فریب دادن

این تن بمیرد-سوگندی که یا در اصرار و یا در اثبات حرف خود یاد می‌کنند

چای نیک-قوری و کتری چای

خوره-جذام-آکله

چشم و ابرو نازک کردن-ناز و افاده کردن

آوار شدن سر کسی(بی‌خبر نزد کسی در آمدن)

بساط در آوردن-الم شنگه راه انداختن-رسوایی به بار آوردن
در زدن-کوبیدن در خانه

حلوا حلوا کردن-نهایت احترام و حق شناسی را کردن