SDEF source specification
شکل ‏۰‑۴ تعریف چشمه‌ای را نشان می‌دهد که مختصات آن (-۱۰۰٫۰٫۰) و انرژی آن MeV 95/1 است.
شکل ‏۰‑۴: مثالی از تعریف چشمه در MCNP
انواع خروجی استاندارد (تالی‌ها)
به کمک تعریف تالی‌ها در برنامه، می‌توان کمیت‌های موردنظر را محاسبه کرد. به‌طورکلی ۷ نوع تالی در کد قابل‌تعریف است که برخی از آن‌ها برای الکترون و فوتون قابل‌تعریف نمی‌باشند. یک تالی با مشخص کردن نوع آن و نوع ذره به‌صورت Fn:pl تعریف می‌شود که n یک عدد حداکثر سه‌رقمی است که رقم آخر آن نوع تالی را مشخص می‌کند. pl نوع ذره را مشخص می‌کند و می‌تواند p برای فوتون، e برای الکترون و n برای نوترون باشد. در نسخه‌های بالاتر h برای پروتون، d برای دوترون و … قابل‌تعریف است.
تالی F8
این تالی، تالی ارتفاع پالس (pulse height tally) نامیده می‌شود که درواقع مقدار فراوانی انرژی ثبت‌شده در هر سلول را بیان می‌کند. تالی F8، توزیع انرژی را که در آشکارساز تولید پالس می‌کند محاسبه می‌کند و واحد آن پالس است. در شبیه‌سازی صورت گرفته در این کار از تالی F8 برای تعیین توزیع ارتفاع پالس استفاده کرده‌ایم.
متغیر ^[۱۴]GEB
FTn GEB a b c
این کارت را می‌توان برای محاسبه‌ی FWHM برای تالی F8 بکار برد که در کد به‌صورت تابع تعریف می‌شود.
a، b و c مقادیر ثابت هستند که از روی برازش منحنی تابع پاسخ انرژی به دست می‌آیند. دستور لازم برای محاسبه‌ی FWHM در کد به‌صورت زیر می‌باشد:
F8:<pl> 1
FT8 GEB a b c
شکل زیر یک فایلی متنی را نشان می‌دهد که برای شبیه‌سازی آشکارساز سوسوزن بکار رفته است.
شکل ‏۰‑۵: نمونه‌ای از فایل متنی برای شبیه‌سازی آشکارساز
فصل چهارم
طیف‌سنجی پرتوهای گاما به‌وسیله‌ی آشکارسازهای ۲ و ۳ اینچی CsI(Tl)
مقدمه
در این فصل مراحل به دست آوردن تابع پاسخ آشکارسازهای سوسوزن ۲ و ۳ اینچی CsI بیان می‌شود. طیف‌های تجربی به‌دست‌آمده از چهار چشمه‌ی استاندارد Co⁶⁰، Cs¹³⁷، Na²² و Zn⁶⁵ که در آزمایشگاه هسته‌ای دانشگاه نیشابور موجود می‌باشند به‌طور دقیق به‌دست‌آمده و سپس این طیف‌ها با نتایج حاصل از شبیه‌سازی به‌وسیله‌ی کد مونت‌کارلوی MCNPX 2.6 مقایسه شده‌اند. در انتها طیف‌های اندازه‌گیری شده توسط آشکارساز ۲ اینچی با طیف‌های آشکارساز ۳ اینچی مقایسه شده‌اند.
اندازه‌گیری طیف چشمه‌های تک انرژی گاما
برای اندازه‌گیری طیف چشمه‌های تک انرژی نیاز به چیدمان چندان پیچیده‌ای نیست، کافی است چشمه‌های پرتوی گاما در مقابل آشکارساز و در راستای محور آن قرار بگیرد و فاصله‌ی آن تا آشکارساز باید به‌اندازه‌ای باشد که زمان مرده کمتر از ۵/۱ % شود. به همین دلیل زمان اندازه‌گیری طیف‌ها با یکدیگر برابر نیست. سیستم طیف‌سنجی شامل دستگاه تحلیلگر چندکاناله و ولتاژ بالای HVMCA مدل NT-124، یک دستگاه رایانه رومیزی، آشکارسازهای سوسوزن ۲ اینچی و ۳ اینچی (به ترتیب مدل NT-203 و NT-204 ساخت شرکت نوین طیف گستر) و چهار چشمه‌های استاندارد می‌باشد.
برای طیف‌سنجی به‌وسیله‌ی آشکارساز ۲ اینچی، ولتاژ تقویت‌کننده روی V 750 و برای آشکارساز ۳ اینچی روی V 1050 قرار می‌گیرد. بهتر است برای طیف‌سنجی حداقل ۱۰ دقیقه از روشن کردن MCA و تنظیم ولتاژ جهت گرم شدن الکترونیک دستگاه گذشته باشد. طیف گامای زمینه (گامای موجود در محیط) نیز به‌وسیله‌ی هر دو آشکارساز به‌طور مجزا ثبت شد. برای کاهش خطاهای مربوط به اندازهگیری طیف زمینه، زمان اندازه‌گیری آن نسبت به زمان اندازه‌گیری دیگر طیف‌ها به‌مراتب بیشتر در نظر گرفته‌شده است. فاصله‌ی چشمه از آشکارساز و زمان اندازه‌گیری طیف گامای هر چشمه در جدول ۲ آمده است.
جدول ۲: مختصات و زمان اندازه‌گیری طیف‌ها